Δικαίωση του Μοράλες

Οι «αφέλειες γραφικών ιθαγενών» μείωσαν τη φτώχεια και τις ανισότητες καθιστώντας τη Βολιβία την τρίτη πιο δυναμική οικονομία της Νότιας Αμερικής

Της Χριστίνας Πάντζου

Συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από τον «Μαύρο Οκτώβριο» του 2003 στη Βολιβία και τον «πόλεμο του αερίου», τις μαζικές κινητοποιήσεις εναντίον της πώλησης του φυσικού αερίου της χώρας σε ξένες πολυεθνικές. Μια εξέγερση που άφησε πίσω της 67 νεκρούς, αλλά ανάγκασε τον πρόεδρο «Γκόνι» Σάντσες ντε Λοσάδα να εγκαταλείψει τη χώρα.

Δέκα χρόνια μπορεί να μην είναι ούτε σταγόνα στον ρου της ιστορίας. Αλλά στη Βολιβία ο πόλεμος του αερίου -και τρία χρόνια πριν, ο «πόλεμος του νερού», που ματαίωσε τις συμφωνίες ιδιωτικοποίησής του- ήταν καταλυτικός για μια πολιτική μετάβαση που το 2005 θα έδινε την εκλογική νίκη σε έναν συνασπισμό λαϊκών κινημάτων με επικεφαλής τον Εβο Μοράλες. Εκτοτε το όραμα μιας διαφορετικής διακυβέρνησης έλαβε σάρκα, οστά και έφερε αποτελέσματα.

Στο διάστημα 2005-2012, η μέτρια φτώχεια στη Βολιβία μειώθηκε στο 43%, ενώ η ακραία φτώχεια μειώθηκε από το 40,7% στο 21% στις πόλεις και από το 67,8% στο 40% στις αγροτικές περιοχές. Η χώρα που, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, είχε τον μεγαλύτερο δείκτη ανισότητας στη Λατινική Αμερική μείωσε το χάσμα πλούσιων-φτωχών κατά 60 φορές. Δημόσιες πολιτικές ενίσχυσης των πιο ευάλωτων πολιτών καλύπτουν το 31,1% του πληθυσμού.

Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές που επί δεκαετίες ήταν εργαλείο υπερκερδών των πολυεθνικών τώρα αποτελούν δημόσια ιδιοκτησία και εξυπηρετούν τις ανάγκες του πληθυσμού συμβάλλοντας στη μείωση των ανισοτήτων. Οι δημόσιες επενδύσεις, από 629 εκατ. δολάρια, αυξήθηκαν στα 2,18 δισ. το 2011. Το εξωτερικό της χρέος μειώθηκε από το 52% του ΑΕΠ στο 14%.